Malina

Dawno, dawno temu… Kiedy nie istniały jeszcze hodowlane, typowo ogrodowe odmiany maliny, ludzie zbierali je w lesie. Malina była pokarmem łowców – zbieraczy. Syreniusz polecał kwiat malinowy, roztarty z miodem i wodą do przemywania oczu. Sok z liści z miodem zalecał jako lek na astmę. Dzisiejsze maliny niestety nie dorównają tym leśnym, ale wartość leczniczą posiadają ogromną. W wieku XVI syrop malinowy okrzyknięto wyśmienitym środkiem na wzmocnienie.
Nazwa łac.: Rubus idaeus

Występowanie

Krew występuje na Półkuli Północnej w strefie klimatu umiarkowanego i chłodnego. W Polsce rośnie bardzo pospolicie, na niżu, w górach, lasach, zaroślach, porębach leśnych. Jest także uprawiana w wielu odmianach.

Charakterystyka rośliny

Malina to roślina pochodząca z rzędu różowców, z rodziny różowatych, jest kuzynką jeżyny, poziomki, truskawki i róży. Krzew osiąga do 2m wysokości z podziemnymi rozłogami, posiada pędy rózgowate i łukowe zwieszone, pokryte kolcami. Liście z wierzchu są nagie, pod spodem biało owłosione, kwiaty maliny białe, zebrane w luźne grona albo wiechy. Kwitnie od maja do sierpnia, jest rośliną miododajną. Owoc składa się z licznych czerwonych (rzadziej żółtych lub ciemnopurpurowych), puszysto owłosionych, małych pestkowców, zebranych w owoc zbiorowy – zwany potocznie maliną. W porze zbierania oddziela się od stożkowatego dna kwiatowego.

Zbiór i suszenie

  • pędy i młode wykształcone liście zrywamy wiosną i latem
  • suszymy w zacienionym i przewiewnym miejscu w temperaturze otoczenia lub w suszarni do 35 stopni C
  • owoce zbieramy w pełni dojrzałe, jędrne
  • owoce są bardzo delikatne, łatwo je uszkodzić, dlatego należy je zbierać podczas suchej pogody do łubianek
  • suszenie należy przeprowadzać powoli, rozkładając owoce pojedynczą warstwą, aby owoce nie pękały i nie wydzielał się sok
  • dobrze gdy owoce suszymy zaczynając od temp 30 stopni C, następnie podnosimy ją do 50 stopni C
  • owoce i liście można zbierać z roślin uprawianych oraz rosnących na stanowiskach naturalnych.

Przechowywanie malin.

Wysuszone liście i owoce trzymamy w suchym miejscu, w szczelnych opakowaniach. Świeże owoce można zamrażać lub przyrządzać z nich przetwory

Po sok, przecier, herbatki z suszu owoców i liści malin zazwyczaj sięgamy w zimie, ponieważ stanowią sprawdzony środek na wszystkie choroby przeziębieniowe i grypę, przebiegające z gorączką. Po użyciu tych naturalnych leków należy bezpośrednio wskoczyć do ciepłego łóżka :). Chodzi tutaj o to, aby działanie napotne i rozgrzewające było skuteczniejsze.

Wszystkie przetwory i naturalne leki z malin łagodzą bóle reumatyczne wywołane stanem zapalnym stawów, kręgosłupa oraz „zimowe łamanie w kościach” przy przeziębieniu czy też grypie.

Podstawowe substancje czynne

  • liście malin zawierają głównie garbniki
  • owoc jest bogaty w cukry (sacharoza, fruktoza, glukoza), olejek eteryczny, pektyny, pochodne cyjadyny, szereg witamin z grupy B, a przede wszystkim w witaminę C ( do 100 mg%), oraz garbniki.
  • w malinach odkryto również cenny dla zdrowia kwas elagowy, który ma potwierdzone naukowo działanie przeciwrakowe i przeciwwirusowe
  • obfitują w cenny błonnik.

Działanie

Liście o pędy posiadają działanie:

  • ściągające
  • przeciwzapalne
  • bakteriostatyczne
  • napotne
  • rozkurczowe
  • moczopędne
  • przeciwgorączkowe
  • wzmacniające
  • regulują trawienie

Działanie owoców malin:

  • wykrztuśne
  • moczopędne
  • napotne
  • przeciwgorączkowe
  • wzmacniające
  • oczyszczające
  • uszczelniają ściany naczyń krwionośnych

Zewnętrznie:

  • napar z liści malin zaleca się do płukania w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła, do przemywania skóry przetłuszczającej się z trądzikiem, przy ranach, oparzeniach, owrzodzeniach

Wewnętrznie:

  • napar z owoców stosuje się przy przeziębieniach przebiegających z gorączką
  • napar z liści stosuje się w zaburzeniach trawienia, łagodnych biegunkach, skąpomoczu

Receptury

Źródło

  • Zielarnia – jak czerpać ze skarbów natury. Jan Andrzej Kozłowski, Teresa Wielgosz, Joanna Nawrot, Gerard Nowak, Renata Dawid – Pać, Sebastian Kuczyński.
  • Zioła w medycynie naturalnej. Andrea – Anna Cavelius, Bright Frohn.
  • Księga zdrowia – Ziołowa apteka domowa. Linda B. White, Steven Foster.
  • Encyklopedia – Zioła. Łukasz Fiedoruk, Michał Mazik, Marcin Pastwa. Bielsko Biała 2015.
  • Infekcje u dzieci lecz ziołami; Zbigniew T. Nowak
  • Ziołowa apteczka dla przeziębionych z recepturami o. Grzegorza Sroki; Zbigniew T. Nowak
  • Naturalne antybiotyki z Bożej apteki z recepturami o. Grzegorza Sroki; Zbigniew T. Nowak
  • Rośliny lecznicze – Kolekcje Muzeum Rolnictwa im. Ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu, Ciechanowiec 2016.