Czarny bez, najważniejsza roślina lecznicza – przepisy na sok, miód i herbaty

Czarny bez jest pospolity w całej Polsce. Kwitnie w maju i czerwcu białymi, lekko kremowymi kwiatkami. Owocami są kuliste jagody, najpierw o kolorze ciemnoczerwonym, a na koniec sierpnia i we wrześniu robią się czarne i błyszczące.

W medycynie ludowej wykorzystywano go od wieków. Jego cudowna moc wykorzystywana jest również i dzisiaj.

Hipokrates, grecki medyk (460–377 r. p.n.e.) traktował czarny bez jako rodzaj podręcznej apteczki. W swych dziełach poświęcił ogromną uwagę leczniczemu działaniu wszystkich elementów krzewu. Polecał je jako rewelacyjny środek na przeczyszczenie, moczopędny i uśmierzający ból, przede wszystkim u kobiet mających problem ze schorzeniami ginekologicznymi.

Średniowieczna pogłoska – jak to czarny bez „obdzierano ze skóry”…

W późnym średniowieczu ludzie planujący ściąć czarny bez prosili wcześniej krzew o wybaczenie. Był to okres, gdzie bez był otoczony szczególną czcią.

W średniowieczu wszystko co gotyckie, uchodziło za ideał piękna. Sylwetki kobiet również w tym okresie budziły zachwyt. Damy posiadały swój sekretny przepis na napar z kory czarnego bzu. Miał on stanowić pożytek nie tylko dla duszy, ale uwaga – także dla tuszy.

Owe damy jesienią obdzierały korę z dwu albo trzyletnich gałązek, suszyły, tłukły w moździerzu, a następnie dwie garście tych okruchów zalewały kwartą zimnej wody. Gotowały tak długo, aż pozostała połowa wywaru. Następnie raczyły się naparem, piły po pół szklanki po wieczerzy przed spaniem. Paskudny to miało smak i jak mawiano wtedy „gębę wykrzywiało na ramię”, ale już wtedy damy wiedziały, że czego to się nie robi dla linii…

Następnie na kilka wieków herbatka ta poszła w zapomnienie, zmieniła się moda. Bogate damy przybrały ciałka i według mężczyzn prawdziwej kobiecości. Biedne, zaharowane niewiasty w dalszym ciągu nie martwiły się nadmiarem tłuszczu w bioderkach.

Później przyszedł czas, gdy fitoterapia oceniła wywar z kory czarnego bzu bardzo ujemnie. Uznano, że przynosi więcej szkody niż korzyści. Biedne bzy złapały oddech i ponownie obrosły korą, rosły sobie już bez obawy, że dla smukłej sylwetki obedrą je ze skóry.

Czarny bez w tradycji ludowej

W tradycji ludowej z drewna bzu czarnego miały być zrobione: kołyska Jezusa, a także krzyż, który Chrystus musiał nieść na swych ramionach.

Pod krzewem bzu odpoczywała też Święta Rodzina podczas ucieczki do Egiptu.

W Poznańskiem w XIX stuleciu bardzo chore dzieci, którym nic nie pomagało, zrozpaczone matki zanosiły pod krzak bzu spodziewając się ratunku tajemniczych mocy. Czasem ponoć z dobrym skutkiem.

Pod bez wylewano też wodę po umyciu zmarłego, co miało chronić innych członków rodziny od rychłej śmierci. Nie wolno było chodzić w to miejsce aż do końca żałoby.

Krzak bzu umiał jeszcze wróżyć, a jakże. Gdy usechł czy zmarniał wiosną z niewiadomego powodu, oznaczało to suszę i uciekanie wody ze studni. W czasach dzisiejszych bez również jest bardzo doceniany i w okresie jesienno – zimowym jest niezastąpiony w trakcie walki z infekcjami.

Ciekawostka

Bogate Rzymianki farbowały sobie bzem włosy, Egipcjanie zaś stosowali jako środek odstraszający owady.

Przyczyny spadku odporności

Główną przyczyną przeziębienia jest okresowy spadek odporności organizmu (osłabienie układu odpornościowego – immunologicznego). Taki stan umożliwia wnikanie wirusów i bakterii chorobotwórczych do komórek błon śluzowych, które wyścielają jamę gardłowo – nosową.

Często przyczyną czasowego braku odporności lub jej spadku jest gwałtowne oziębienie organizmu. Pod wpływem zimna kurczą się naczynia krwionośne i krew z naszą naturalną bronią – leukocytami, ma problem by dotrzeć do błon śluzowych dróg oddechowych.

90% przypadków chorób z przeziębienia wywołują wirusy.

• O czarnym bzie można przeczytać również w moim artykule tutaj

Nie ma jak czarny bez – przeziębienie

Krzew czarnego bzu rozkwita na przełomie maja i czerwca. To bardzo wartościowa, miododajna roślina. Krzewy spotykamy na skraju lasów, porębach, ugorach, przydrożach. Często rośnie nad brzegami rzek w zaroślach i wąwozach.

W leczeniu wykorzystujemy zarówno kwiaty, jak i owoce bzu czarnego.

Czarny bez – kiedy zbierać?

Zastanawiasz się kiedy zbierać czarny bez? Owoce czarnego bzu zrywamy w momencie, kiedy są już dobrze dojrzałe. Przypada to zazwyczaj na wrzesień. Ścinamy całe baldachogrona, następnie widelcem lub specjalnym grzebyczkiem oddzielamy owoce.

RADA WARTA ZAPAMIĘTANIA

Aby działanie napotne kwiatów i owoców czarnego bzu było skuteczne w chorobach wywołanych przeziębieniem czy grypą, należy wypić w miarę gorący napar lub wodę z dodatkiem soku z nich. Następnie wskakujemy do ciepłego łóżka. Tę kurację przeprowadzamy nie tylko na noc, ale i w ciągu dnia.

Z bzu czarnego robimy przetwory. Część owoców bzu czarnego możemy ususzyć w lekko podgrzanym piekarniku. Susz stanowi świetną bazę na witaminową herbatkę w jesienno – zimowe wieczory.

Uwaga

Nigdy nie wolno zrywać owoców niedojrzałych (mających zielone przebarwienia) – takie owoce zawierają szkodliwe glikozydy. Gdy owoce są całkowicie dojrzałe, mają czarny kolor i łatwo odrywają się od baldachów – dojrzałe owoce są całkowicie bezpieczne dla zdrowia.

Co zawierają owoce bzu czarnego?

Owoce bzu czarnego zawierają bardzo bogate źródło antocyjanów (od 0,2 do 1%) – nadają one owocom intensywny, ciemno-rubinowy kolor.

Wykryto w nich flawonoidy, kwasy organiczne, kwasy fenolowe, nie wielką ilość olejku lotnego, garbniki (około 3%), cukry i pektyny.

Słyną z zawartości witamin i soli mineralnych.

Bez czarny – rozgrzewające i napotne działanie

Zarówno kwiaty jak i owoce bzu czarnego są fantastycznym lekarstwem, kiedy tylko zaczynają się kłopoty z infekcjami typu przeziębienie, grypa czy też nieżyt górnych dróg oddechowych, oraz w przypadku zapalenia zatok i kaszlu.

Sok i herbatka z owoców czarnego bzu są nie do ocenienia, kiedy dziecko jest zziębnięte – działają rozgrzewająco i przeciwzapalnie. To samo działanie posiada syrop z kwiatów bzu.

Czarny bez – właściwości

Jeżeli czujesz tak zwane „łamanie w kościach”, czy też bóle mięśni i głowy – sok i herbatka fantastycznie je złagodzi.

Kiedy zimowe infekcje przebiegają z gorączką, warto stosować leki z czarnego bzu, ponieważ wpływają napotnie i przeciwgorączkowo. Zwalczają objawy przeziębienia. Mają działanie uspokajające i uśmierzające bóle głowy, zębów oraz uszu.

Uwaga! Sok z owoców bzu czarnego pozostawia dość trwałe, czarne plamy na skórze, warto więc przy zbiorze założyć rękawiczki.

Czarny bez w ciąży

Syrop z czarnego bzu w ciąży doskonale sprawdza się w czasie przeziębienia. Działa przeciwgorączkowo, napotnie i moczopędnie. Nie dopuści do rozwoju infekcji. Warto go zażywać regularnie, ponieważ bardzo dobrze wzmocni organizm przyszłej mamy.

Sok z czarnego bzu – przepis

Czy zastanawiasz się jak zrobić sok z czarnego bzu? Przepis jest bardzo prosty, a sok posiada rewelacyjne właściwości. Łagodzi bóle stawów ale nie tylko.

Sok doskonale sprawdzi się przy:

• przeziębieniu
• grypie
• nieżycie górnych dróg oddechowych
• kaszlu
• zimowym „łamaniu w kościach”

Składniki:

• owoce bzu czarnego
• woda
• cukier – najlepiej trzcinowy

Przygotowanie:

• na sok przeznaczamy owoce dobrze dojrzałe
• po oddzieleniu baldachogron myjemy je i krótko odsączamy na sicie
• wkładamy do emaliowanego garnka
• wlewamy na dno garnka trochę wody i bardzo wolno podgrzewamy, prawie do wrzenia, aż owoce puszczą sok
• garnek odstawiamy na bok na około 2 godziny (nie zdejmujemy pokrywki)
• następnie odcedzamy sok przez stylonowe sitko
• na 1 litr soku przeznaczamy 1/2 do 1 kg cukru (najlepiej trzcinowy)
• sok z cukrem podgrzewamy, aż do krótkiego wrzenia ciągle mieszając
• wrzący wlewamy do wyparzonych szczelnych butelek lub słoików, które stawiamy na 90 minut pod kocem, lub krótko pasteryzujemy dla pewnego przechowywania
• sok z owoców czarnego bzu przechowujemy w ciemnym chłodnym pomieszczeniu bez przeciągów
• dobrze wykonany i zakonserwowany sok może służyć nawet kilka lat

Stosowanie:

• sok warto wykorzystywać jako dodatek do herbaty, herbatek ziołowych np. z kwiatostanów lipy, koszyczków rumianku, liści mięty pieprzowej

 

Miód z sokiem z bzu czarnego – idealny dla dzieci i dorosłych – przepis

Jest to bardzo wyjątkowy lek. Łączy on w sobie dobroczynne działanie w chorobach infekcyjnych samego miodu, jak i soku z owoców czarnego bzu.

Jest to domowy lek na :

• grypę
• przeziębienie
• nieżyt górnych dróg oddechowych
• kaszel
• „łamanie w kościach”

Miód ten posiada działanie napotne i łagodnie przeciwbólowe. Charakteryzuje się działaniem bakterio-, wiruso-, grzybobójczym.

Regularne stosowanie tego leku zapewnia szybszy powrót dzieci do zdrowia. Usuwa z oskrzeli i gardła zalegającą wydzielinę (flegmę). Pobudza siły obronne organizmu. Zalecany przede wszystkim dzieciom, (chociaż dorosłym również), które są atakowane przez częste infekcje wywołane przez grypę czy przeziębienie.

Dodatkowo miód ten pomaga dzieciom mającym problem z zaparciami – likwiduje tę dolegliwość.

Złota rada

W trakcie przygotowania miodu ściśle przestrzegamy proporcji. Zaniżenie dawki może spowodować sfermentowanie specyfiku. Przechowujemy go w dokładnie wyparzonych i szczelnych słoikach.

Miód z sokiem z czarnego bzu ma smak bardzo lubiany przez dzieci – nie ma problemu, aby przekonać je do kuracji

Składniki:

• świeżo zerwane dojrzałe owoce (koniecznie dobrze dojrzałe i zebrane w czystym, ekologicznie miejscu)
• miód pszczeli – najlepiej spadziowy z drzew iglastych, malinowy, lipowy lub leśny

Na jedną szklankę soku z owoców bzu, przeznaczamy 2 szklanki miodu

Przygotowanie:

• oddzielamy owoce od baldachogron (najlepiej przy pomocy widelca)
• myjemy i przez chwilę odsączamy na sicie
• wkładamy do emaliowanego garnka
• miażdżymy dokładnie drewnianą pałką i bardzo wolno podgrzewamy prawie do wrzenia, aż owoce puszczą sok.
• następnie odstawiamy garnek na bok na mniej więcej 2 godziny (nie zdejmując pokrywki)
• następnie odcedzamy sok przez sitko
• przecedzony sok wlewamy do dobrze wyparzonego szczelnego słoika
• stopniowo dodajemy miód, mieszając całość drewnianą łyżką
• na 1 szklankę soku z owoców bzu czarnego przeznaczamy 2 szklanki miodu

Miód z sokiem z bzu czarnego najlepiej przygotować w kilku mniejszych słoiczkach.

Uzyskany lek przechowujemy zawsze w lodówce – przed każdym zastosowaniem mieszamy.

Stosowanie:

• STARSZE DZIECI – podajemy bez rozcieńczania przegotowaną wodą, byle tylko nie był zimny, prosto z lodówki dawka jednorazowa to 1-2 łyżki
• DZIECI MŁODSZE PONIŻEJ 7 LAT – jednorazowa dawka tego miodu wynosi 1-2 łyżeczki – najlepiej specyfik ten dodać do 1/2 szklanki dobrze przegotowanej, ciepłej wody.

Miód podaje się w okresie infekcji wywołanych przeziębieniem czy grypą 3-4 razy w ciągu dnia.

Zapobiegawczo podajemy – raz dziennie (najlepiej przed położeniem dziecka spać). Dla polepszenia smaku można dodać do jednorazowej porcji trochę soku z cytryny (sprawia ona że miód jest mniej mdły).

Octomiód z czarnego bzu

Octomiód to rewelacyjny środek na przeziębienia. Może być dodatkiem do herbaty, lub podstawą do odżywczej lemoniady.

Składniki:

• 1 szklanka czarnego bzu
• 1 szklanka octu jabłkowego
• 1 szklanka miodu

Przygotowanie:

Składniki zmieszać, szczelnie zakręcić i przechowywać w lodówce

Herbatka usuwająca bóle stawów

Wystarczy przygotować i wypić tę herbatkę, by odzyskać stawy jak z młodości 🙂

Składniki:

• 25 g wrzosu
• 25 g czarnego bzu
• 25 g rozmarynu
• 25 g mniszka lekarskiego
• 1 filiżanka wrzątku ( 150/200 ml)

Przygotowanie:

2 łyżeczki mieszanki zaparzać przez 10 minut w filiżance wrzątku

Ziołowa herbatka rozgrzewająca

Każdy ze składników użytych w tej herbacie ma za zadanie rozgrzać organizm, a dodatkowo miód, imbir, cynamon, tymianek i goździki mają działanie bakteriobójcze. Herbatka działa napotnie i jest skuteczna w pierwszej fazie przeziębienia. Po jej wypiciu należy ciepło się ubrać i położyć do łóżka, a mokre od potu ubranie zmienić na suche.

Składniki:

• kwiaty czarnego bzu i lipy
• 1 łyżka miodu
• sok z cytryny
• sok z malin
• szczypta imbiru
• cynamon
• zmielony tymianek
• 4 zmiażdżone goździki

Przygotowanie :

Wszystkie składniki mieszamy, zaparzamy i pijemy. Zdrowia!

Jeśli spodobał Ci się ten post i chcesz być na bieżąco informowany o tym co u nas ciekawego – kliknij tutaj i polub nasz profil. Widzisz ten uśmiech :), już się cieszymy że dołączyłeś do naszej wesołej społeczności.

adopcja babcia bajki cebula ciekawostki czosnek córki dmuchawiec dzieci dzieciństwo dziecko dzień ojca gardło marzenia małżeństwo miodek mjowy miłość mlecz lekarski mniszek natura odporność ogródek pies podróże przechowywanie ziół przeziębienie przyjaciel radość rodzina sadzenie suszenie ziół syrop szczęście szczęśćie tato tradycja twórczość wycieczka zabawa zabawy zdrowie zwiedzanie łapy święta życie

Literatura

• Krzewmy krzewy; Edward Marszałek Marcin Scelina
• Smakowite drzewa; Małgorzata Kalemba – Drożdż
• Gawędy o drzewach; Maria Ziółkowska
• Ziołowe ABC Receptury Natury – Jadwiga Górnicka;
• Infekcje u dzieci lecz ziołami; Zbiegniew T. Nowak
• Herbatki dla zdrowia i urody. Pierrette Nardo, tłumaczenie Zofia Pająk, Kielce 2017.