Mniszek pospolity (Taraxacum officinale)

Prawdziwy cud z łąki

Mniszek pospolity, potocznie zwany mleczem czy też dmuchawcem jest bardzo wartościową rośliną. Niejednokrotnie budzi niechęć, bo jako chwast bywa trudny do wyeliminowania. Posiada korzenie które potrafią w skrajnych wypadkach sięgać do metra w głąb, przez co jest niemożliwy do wyrwania w całości. Szczególnie mocno ceniony w medycynie ludowej. Zawiera duże ilości witaminy C i witaminy z grupy B.

Mniszek kryje się pod wieloma nazwami: świni mlecz, mlecz lekarski, brodawnik, dmuchawiec, lwi ząb, wilczy ząb, męska stałość (domniema się że mniszek ma wpływ na potencję), wołowe oczy.

Ks. Krzysztof Kluk – Dykcjonarz roślinny

W skutkach lekarskich sok iey mydlasty otwiera. Sok ten biały, gorzkawy, zażywa się na wiosnę wewnętrznie dla czyszczenia: zewnętrznie na choroby oczu, na rany i wrzody. Liście mogą się zażywać na sałatę i zieleninę

Roślina jest jadalna w całości (wszystkie części rośliny). nie tylko płatki kwiatów mniszka lekarskiego mają właściwości prozdrowotne – równie cenne są łodygi, liście i korzenie mniszka lekarskiego. Liście mniszka które nie rozpoczęły jeszcze procesu kwitnienia, charakteryzują się wybornym smakiem. Korzenie mniszka należy zbierać wczesną wiosną lub późną jesienią, zanim roślina wypuści pierwsze liście.

W skrócie:

• wieloletnia roślina z rodziny astrowatych;
• kwitnie od kwietnia do lipca;
• mniszek jest rośliną miododajną, pozyskiwaną ze stanowisk naturalnych;
• surowcem zielarskim są liście oraz kwiaty;

Działanie:

• mniszek to silne zioło moczopędne (wydala związki azotowe z moczem obniżając poziom glukozy we krwi w początkowym okresie cukrzycy);
• mniszek jest jednym z najlepszych źródeł potasu;
• posiada właściwości żółciopędne (świeży sok z liści działa silniej niż napar) stosuje się w kamicy żółciowej, wspomagająco w wirusowym zapaleniu wątroby;
• drenuje wątrobę i przewody żółciowe, ułatwiając przepływ żółci do dwunastnicy, zwiększa wydzielanie soku żołądkowego i ułatwia trawienie pokarmów;
• odtruwa;
• posiada właściwości rozkurczające, przeciwcukrzycowe, wzmacniające;
• reguluje funkcjonowanie układu odpornościowego;
• poprawia metabolizm;
• pobudza łaknienie;
• reguluje pracę wątroby;
• świetnie się sprawdza przy ogólnoustrojowym osłabieniu.

Zastosowanie

Wewnętrznie:

• odwary i wyciągi alkoholowe i sok z korzenia zaleca się: w zaburzeniach trawienia i metabolizmu, chorobach pęcherzyka żółciowego, dróg żółciowych, wątroby trzustki, śledziony, żołądka, niedokrwistości, kamicy moczowej, obrzękach w schorzeniach skórnych oraz alergicznych;

Zewnętrznie:

• sok mleczny stosuje się na kurzajki, brodawki, po rozrzedzeniu wodą destylowaną używa się go do przemywania oczu.

Mniszek stosowany jest w kuracjach wiosennych mających na celu „oczyszczenie krwi” i wzbogacenie organizmu w sole mineralne i witaminy.

Zbiór i suszenie

• Ziele zbieramy wczesną wiosną do momentu pojawienia się pączków kwiatowych.
• Ziele z korzeniami pozyskujemy wczesną jesienią, usuwając przy tym kwiatostany i brązowe liście.
• Kwiaty zbieramy bez szypułek, w czasie kwitnienia, szybko je suszymy żeby zapobiec wykształceniu nasion. Zrywamy je w miarę rozkwitania przez cały maj i czerwiec.
• Korzenie wykopujemy jesienią i oczyszczamy, odcinamy części naziemne i drobne korzenie, myjemy, przecinamy wzdłuż i dzielimy na mniejsze kawałki. Szybko suszymy w przewiewnym i zacienionym miejscu w temperaturze otoczenia maksymalnie do 30 stopni C.
• W podobnej temperaturze i w podobnych warunkach suszymy ziele i kwiaty.

Nie pomyl mniszka lekarskiego z mleczem!

Przy zbiorach koniecznie trzeba zwrócić uwagę na to co zbieramy.

Mlecz polny jest trujący. Szczególnie szkodliwy jest dla bydła. Wynika to ze znajdujących się w nim alkaloidów i związku goryczowego – nie pomylmy go z mniszkiem lekarskim!. Są to rośliny podobne ze względu na kolor i kwiat.

Ma on długą łodygę wystającą ponad ziemię. Łodyga mniszka znajduje się pod ziemią a kwiaty i liście wyrastają z jednej kępki. Nie zbieramy niczego na długiej łodydze.

Przechowywanie

Ususzony surowiec przechowujemy w chłodnym miejscu w zamkniętych opakowaniach.

Kto powinien szczególnie uważać na mniszek?

• przeciwwskazaniem do stosowania mniszka lekarskiego są choroby nerek, niedrożność i kamica dróg żółciowych, ropniak pęcherzyka żółciowego.
• Osoby z chorobą wrzodową i nadkwasotą nie powinny stosować mniszka.
• Jak każdy surowiec roślinny, mniszek może powodować interakcje z lekami, dlatego zanim go użyjesz warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Syrop z kwiatów mniszka lekarskiego

Picie syropu z kwiatów mniszka lekarskiego zaleca się szczególnie przy infekcjach górnych dróg oddechowych, przewlekłym nieżycie jamy ustnej i oskrzeli, zwłaszcza z towarzyszącym uporczywym kaszlem, bólem i obrzękiem. To naturalne lekarstwo wykazuje działanie przeciwzapalne i dostarcza organizmowi wielu witamin wspomagających walkę z drobnoustrojami. Syrop z kwiatów mniszka możesz przygotować samodzielnie, świetnie pomaga zwalczać przeziębienie.

Składniki:

• kwiaty mniszka – wypełniony litrowy słój;
• cukier – 10 łyżek
• spirytus – 1 łyżka

Świeże wyskubane żółte kwiaty mniszka umieszczamy w słoiku, przesypując je warstwami cukru. Ugniatamy tak by zaczęły puszczać sok i wlewamy na wierzch spirytus. Dosypujemy warstwę cukru o grubości ok. 0,5 cm i odstawiamy na tydzień.

Gotowy syrop przyjmujemy powoli zażywając początkowo 1 łyżeczkę syropu wraz z płatkami. Stopniowo zwiększamy dawkowanie do 3-4 łyżeczek dziennie.

Syrop można przechowywać w lodówce nie dłużej niż 3-4 miesiące.

Miodek majowy

Podaję wam poniżej przepis na miodek majowy idealny do słodzenia herbaty, deserów, przygotowania sosów marynat czy też pieczenia ciast.

Zapraszam do zbioru. Słodkiego mlecznego życia.

Literatura:

• Rośliny lecznicze – Kolekcje Muzeum Rolnictwa im. Ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu
• Zielarnia – jak czerpać ze skarbów natury. Jan Andrzej Kozłowski, Teresa Wielgosz, Joanna Nawrot, Gerard Nowak, Renata Dawid – Pać, Sebastian Kuczyński.
• Zielnik dla każdego. Jan Rogala, Robert Maciej
• Pyszne chwasty. Małgorzata Kalemba – Drożdż
• Ziołowe królestwo. Jan Andrzej Kozłowski, Teresa Wielgosz, Joanna Cis, Gerard Nowak, Ewa Aszkiewicz, Romana Chojnacka, Jolanta Przytuła, Renata Dawid – Pać, Sebastian Kuczyński, Ludmiła Woźniak.
• Natura i zdrowie – zioła. Dawid Hofman.
• Poradnik zdrowia – apteka natury. Jadwiga Górnicka

Fotografie

• www.pixabay.com